Dzień Okulistyki

 9 maja to Dzień Okulistów i Okulistykim który został ustanowiony w rocznicę urodzin Ferdinada Monoyer, francuskiego okulisty, profesora fizyki medycznej w Lyonie. Ferdinand Monoyer zdefiniował dioptrie i opracował wykres do pomiaru ostrości wzroku.Dzień Okulistyki to dobry dzień, aby profilaktycznie zbadać swój wzrok i w razie konieczności w porę zareagować na ewentualne zmiany sprawności naszych oczu.

68% osób odczuwa dolegliwości, m.in.: zmęczenie, łzawienie, zaburzenie widzenia, pieczenie oka czy zaczerwienie związane z narządem wzroku. W artykule podpowiadamy jak temu zapobiec, jak wygląda wizyta u specjalisty oraz jak często należy się badać.

Jak często się badać?

U ludzi dorosłych, kontrolne badania okulistyczne powinny być wykonywane minimum co 2 lata. Po 40 roku życia zaczynają rozwijać się takie choroby jak jaskra, czy zwyrodnienie plamki (AMD). Początkowo nie zaburzają one widzenia, jednak w późniejszym okresie mogą prowadzić do całkowitej ślepoty.
Istnieją grupy ryzyka, u których takie badania powinny być wykonywane znacznie częściej, np. u chorych na cukrzycę. Są oni bardziej podatni na występowanie zmian na dnie oka,zaćmęczy jaskrę. U tych pacjentów ważna jest kontrola poziomu cukru we krwi, ponieważ utrzymanie go na odpowiednim poziomie może opóźnić proces chorobowy lub w ogóle nie dopuścić do powstania schorzenia.
Częściej do okulisty powinni zgłaszać się także chorzy na choroby zapalne tkanki łącznej (choroby reumatyczne, naczyń), choroby układu nerwowego (stwardnienie rozsiane), czy nowotwory. Osoby starsze również powinny kontrolować stan swojego wzroku co najmniej raz w roku, nawet gdy nie zauważają u siebie żadnych niepokojących objawów.

Jak wygląda badanie?

Badanie u lekarza okulisty rozpoczyna się od wywiadu, w czasie którego należy powiedzieć o przyczynie zgłoszenia się na wizytę, niepokojących objawach, przebytych chorobach, operacjach oraz urazach oczu. Lekarz zapyta również o ewentualną wadę wzroku i stosowane dotychczas okulary czy soczewki. Musi się również dowiedzieć czy wśród członków rodziny nie występowały choroby takie jak jaskra czy zaćma, by wykluczyć uwarunkowania genetyczne.

Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe polega na ocenie przez lekarza oczodołów, powiek, wielkości i ruchomości gałek ocznych. Następnie lekarz kontroluje ostrość wzroku, pole widzenia, widzenie barw, a później bada przedni i tylny odcinek oka.

Do szybkiego badania ostrości wzroku wykorzystuje się refraktometrię, czyli komputerowe badanie wzroku. Jest to badanie nie wymagające przygotowania pacjenta, które w krótkim czasie daje informację o wielkości wady. Nie zastąpi ono jednak pełnego badania, ani nie pozwoli dobrać odpowiednich szkieł korekcyjnych.

Inną metodą badania ostrości wzroku są tablice Snellena, na których umieszczono ciągi  liter czy obrazków różnej wielkości. Pacjent musi je prawidłowo odczytać z odpowiedniej odległości, każdym okiem z osobna.

Badanie pola widzenia

Badanie pola widzenia może wykryć choroby, takie jak jaskra czy odklejenie siatkówki. W trakcie badania pacjent jednym okiem obserwuje poruszający się punkt świetlny i sygnalizuje, kiedy jest on dla niego widoczny. Na podstawie wyników badania wykonuje się schemat obrazujący ewentualne ubytki w polu widzenia, świadczące o możliwych chorobach siatkówki. W następnej kolejności lekarz mierzy ciśnienie wewnątrzgałkowe. Ciśnienie ocenia się specjalnym przyrządem – tonometrem, kontaktowym lub bezdotykowym.

Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego i pola widzenia pozwala na wykrycie jaskry we wczesnym stadium, co może uchronić pacjenta przed całkowitą utratą widzenia. Szczególnie dbać o to muszą m.in. osoby, w rodzinach których są chorzy na to schorzenie, osoby po 40 roku życia, a także chorzy na cukrzycę i osoby z krótkowzrocznością. Regularne badanie pola widzenia i rozpoznawania kolorów może dać nam informację o rozpoczynającym się zwyrodnieniu plamki związanym z wiekiem (AMD). Choroba ta może również doprowadzić do ślepoty.

Badanie przedniego odcinka oka

W badaniu przedniego odcinka oka ocenia się rogówkę, tęczówkę, soczewkę i ciało rzęskowe przy pomocy biomikroskopu, czyli lampy szczelinowej. Natomiast tylny odcinek oka - ciało szkliste i siatkówkę ocenia się przy pomocy wziernika okulistycznego – oftalmoskopu. Badanie to wykonuje się zwykle po rozszerzeniu źrenic.