Jak opisać bohatera

Ćwiczenie 1

Przeczytaj fragment powieści Williama Whartona pt. „Stado” . 

Zwróć uwagę na to, w jaki sposób narrator opowiada o głównym bohaterze.

William Wharton

Pracowitemu wszystko się udaje

lubił pomagać swoim rodzicom. Kiedy miał pięć lat, pomagał im w prostych pracach domowych, w sprzątaniu, zamiataniu podwórza, a nawet noszeniu wody ze studni. Ponieważ był jeszcze bardzo mały, więc wodę nosił w litrowym skopku na mleko i chociaż pięćdziesięciometrową trasę z domu do studni musiał pokonać cztery razy częściej niż jego matka, to wielki zbiornik w kuchni zawsze w końcu był pełny.

Z początku matka godziła się na pomoc Sture’a tylko dlatego, żeby się nie nudził, ale wkrótce zaczęła doceniać wartość tej pomocy. Sture był zgodnym, chętnym i spokojnym pracownikiem, a wszystkie jego „zabawy” były raczej tym, co inni przywykli traktować jako zwykłą harówkę.

Już w młodym wieku Sture był bardzo ambitny. Można to przypisać temu, że miał starych rodziców, którzy nie widzieli świata poza swoim jedynakiem; rozpieszczali go i zarazem wiązali z nim nadmierne oczekiwania. […]

Sture nigdy się nie skarżył, że jakaś praca jest dla niego zbyt ciężka, zbyt brudna albo zbyt monotonna. Kiedy rozrzucał gnojownik w chlewie, podśpiewywał sobie. Ustawiał siano w kopki i nosił paszę ze spichlerza takimi naręczami, że ledwo mógł wszystko udźwignąć. A do tego przez cały czas rozmawiał ze zwierzętami, najwyraźniej zainteresowany w podtrzymywaniu tej interesującej konwersacji.

Kiedy skończył siedem lat, oboje rodzice poważnie zaczęli się niepokoić o jego przyszłość. Był zbyt dobry, a oni w jego obecności czuli się dziwnie zażenowani. Był taki szczęśliwy, taki chętny do pracy i tak bardzo im pomagał. To nie było naturalne. Pod tym i zresztą pod żadnym innym względem Sture stanowczo nie przypominał normalnego siedmiolatka. […]

Poza szkołą Sture’a coraz bardziej interesowało wszystko, co miało jakiś związek z mechaniką. Udało mu się nawet skonstruować prostą pompę, napędzaną wiatrem, która doprowadzała wodę ze studni do zbiornika w kuchni. Wymyślił także system bramek między pastwiskami, które mógł otworzyć człowiek, a których nie była w stanie sforsować krowa. Wcześniej za całe zamknięcie służył kawałek drutu okręcany dookoła kołków, a ciągłe odkręcanie i zawijanie drutu zabierało mnóstwo czasu.

W oborze Sture urządził prymitywną kuźnię i sam zaczął robić proste narzędzia potrzebne w gospodarstwie. Tam właśnie wykuł specjalny pług, którym nawet on sam mógł orać pomimo niewielkiej wagi. […]

Kiedy do nowego pługa zaprzągł muła, wszystko działało wprost doskonale. Wystarczyło lekko nacisnąć na uchwyty, żeby ostrze zagłębiło się w ziemię i dzięki skrzydełkom nie tylko trzymało się pod powierzchnią, ale także nie skręcało i nie przechylało się na boki.

Ojciec Sture’a nie mógł uwierzyć własnym oczom, kiedy w którąś sobotę wstał do pracy i zobaczył, że cała górna część południowego pastwiska jest już zaorana. Chłopak specjalnie wstał o trzeciej rano, żeby zrobić ojcu niespodziankę i przy okazji pochwalić się nowym wynalazkiem. Sture miał wtedy dwanaście lat i chociaż nie był zbyt wysoki, to jak na swój wiek był bardzo silny.

Później Sture powiększył i ulepszył swój wiatrak w taki sposób, że mógł on służyć jako prądnica. Żadna inna farma, aż po Manawę, nie miała wtedy elektryczności. Sture wykuł na swoim małym kowadle nowe łopatki dla wiatraka, a potem przeczytał tyle podręczników z zakresu elektryczności, ile potrzebował, żeby samemu nawinąć małą prądnicę. To wystarczyło i oborę oraz kuchnię rozświetliło, co prawda nieco przyćmione i wiecznie mrugające, ale zawsze elektryczne światło. To był prezent Sture’a dla rodziców, który podarował im z okazji swoich własnych trzynastych urodzin. […]

 

William Wharton

1925–2008

Amerykański pisarz, malarz i psycholog. W latach 60. XX w. razem z rodziną mieszkał na barce na Sekwanie we Francji. Pisał dla dorosłych. Jego powieści były niezwykle popularne w latach 90. XX w., zwłaszcza „Ptasiek”, „W księżycową jasną noc” oraz „Tato”.

Ćwiczenie 2

Kim jest główny bohater tekstu Williama Whartona pt. „Pracowitemu wszystko się udaje”? Aby odpowiedzieć dokładnie na to pytanie, zgromadź informacje na temat:

płci,

wieku,

rodziny,

zainteresowań głównego bohatera.

Ćwiczenie 3

Zaznacz w tekście opowiadania dowolnym kolorem te fragmenty, w których narrator nazywa wprost cechy charakteru i osobowości Sture’a.

Ćwiczenie 4

Czego dowiadujemy się na temat bohatera z następujących opisów? Zapisz swoje wnioski tutaj lub w zeszycie.

[...] chociaż pięćdziesięciometrową trasę z domu do studni musiał pokonać cztery razy częściej niż jego matka, to wielki zbiornik w kuchni zawsze w końcu był pełny.

Ustawiał siano w kopki i nosił paszę ze spichlerza takimi naręczami, że ledwo mógł wszystko udźwignąć.

A do tego przez cały czas rozmawiał ze zwierzętami, najwyraźniej zainteresowany w podtrzymywaniu tej interesującej konwersacji.

[...] przeczytał tyle podręczników z zakresu elektryczności, ile potrzebował, żeby samemu nawinąć małą prądnicę.

To był prezent Sture’a dla rodziców, który podarował im z okazji swoich własnych trzynastych urodzin.

Ćwiczenie 5

W charakterystyce postaci ważne są relacje, jakie postać tworzy z innymi.

Nazwij uczucia rodziców do syna.

Wyjaśnij, dlaczego rodzice niepokoili się o Sture’a. Zapisz swoje obserwacje tutaj lub w zeszycie.

Ćwiczenie 6

Sture przejawiał wyjątkowe zdolności. Przerysuj tabelkę do zeszytu i uzupełnij ją odpowiedziami na pytanie, co Sture robił w podanym wieku.

 

Sture ma lat: Praca, wynalazki    

pięć    

siedem    

dwanaście    

trzynaście  

Ćwiczenie 7

To, w jaki sposób narrator opowiada o danej postaci, również pomaga ją ocenić. Znajdź i zacytuj fragment, w którym opisano, w jaki sposób pracowity chłopiec wykonywał różne prace.

Ćwiczenie 8

Wyraź swoją ocenę bohatera. Zapisz swoje refleksje tutaj lub w zeszycie.

Zastanów się, który z wynalazków Sture’a wywarł na tobie największe wrażenie. Uzasadnij swoje zdanie.

Wytłumacz, dlaczego Sture’a można nazwać racjonalizatorem, wiedząc, że racjonalizator to autor pomysłu usprawniającego pracę, produkcję; człowiek wprowadzający usprawnienia.

Ćwiczenie 9

Napisz wypracowanie, w którym przedstawisz głównego bohatera fragmentu powieści Williama Whartona. Opowiedz, kim jest, skąd pochodzi, ile ma lat, a następnie przedstaw jego cechy charakteru i własną ocenę postaci. Może pomóc ci w tym komiks.