Życie Jana Kochanowskiego

     Jan Kochanowski zwany Mistrzem z Czarnolasu urodził się w 1530 roku w Sycynie niedaleko Zwolenia. Przyszedł na świat w rodzinie szlacheckiej, jako czternastolatek rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej. Mając dwadzieścia lat, wyruszył w podróż po Europie. Zwiedził Królewiec, Padwę, Neapol, Rzym, Paryż. W Padwie zatrzymał się na dłużej, by trochę postudiować na tamtejszym uniwersytecie. Zdobył solidną wiedzę humanistyczną. Studiował historię i języki starożytne: hebrajski, łacinę, grekę. Wypracował własny system poglądów filozoficznych, głosił epikureizm i stoicyzm.

     Po powrocie do Polski rozpoczął życie na dworach magnatów i w końcu na dworze królewskim Zygmunta Augusta pełnił funkcję sekretarza królewskiego. Przyjął także niższe święcenia kapłańskie, z których zrezygnował jednak i ożenił się z Dorotą Podlodowską. Ze swoją żoną zamieszkał w Czarnolesie, aby wieść żywot ziemianina. O szczęściu i spokoju poety w tamtym okresie dowiadujemy się na przykład z fraszki „Na dom w Czarnolesie” czy „Na lipę”. Szczęście rujnuje śmierć dwóch córek poety Hanny i Urszulki. Odejście tej ostatniej skłoniło poetę do napisania cyklu trenów, kunsztownych utworów żałobnych upamiętniających ukochane dziecko. Jan Kochanowski zmarł w 1584 roku w Lublinie prawdopodobnie na zawał serca. Jego nagrobek znajduje się w Zwoleniu.

Co zawdzięczamy poecie?

• Dzieła Jana Kochanowskiego wywarły ogromny wpływ na kształt i rozwój literatury polskiej, a w literaturze staropolskiej poeta ten zajmuje pierwsze miejsce. To pierwszy twórca polski, który zasługuje na miano umysłu renesansowego.
• Jest uważany za ojca literatury polskiej. Dzięki niemu utrwalił się wzór artysty samotnego, obdarzonego talentem, oddanego muzom, lecz niezrozumianego przez ludzi. 
• Propagował ideał patriotyzmu. Troszczył się o losy państwa. Dał tego wyraz w Pieśniach oraz w dramacie Odprawa posłów greckich.
• Propagował ideał sielskiej arkadii i chwalił spokojne wiejskie życie.
• Kreował wizję świata jako misternej, doskonałej maszynerii, człowieka jako wspaniałe dzieło Boga, ale także jako marionetkę w boskich rękach i Stwórcy jako genialnego Architekta. Wszystko to stanowiło harmonijną, działającą zgodnie z planem strukturę.
• Zaprezentował wizję człowieka i kondycji ludzkiej. Zobrazował kruchość istnienia, ale był piewcą życia i kazał się po epikurejsku cieszyć jego urokami: kochać, ucztować. Jednak z umiarem, pamiętając o zasadzie złotego środka.
• Wprowadził do literatury bohatera dziecięcego, czyniąc z Urszulki bohaterkę Trenów.
• Bogactwo obserwacji dotyczących świata, ludzi i różnych wartości zawarł we fraszkach.